1974 Kıbrıs Türk Evi kapılarını açıyor

Kepez Belediyesi, eski MKE Antalya Pil Fabrikası’nın (ANTPİL), 1974’teki Kıbrıs Barış Harekâtı’na sağladığı tarihi katkıyı ‘müze’ projesiyle yaşatıyor. Fabrika yerleşkesine Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) tarihini, kültürünü ve mili mücadelesini anlatan müze temasında 1974 Kıbrıs Türk Evi kuruldu.

Kepez Belediyesi, artık bacaları tütmeyen iki komşu sanayi tesisi Antalya İplik ve Pamuklu Dokuma Fabrikası ile MKE Antalya Pil Fabrikası’nı kültür, sanat ve sosyal yaşam yerleşkesine dönüştürüyor.

Kepez Belediye Başkanı ve Cumhur İttifakı Antalya Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Hakan Tütüncü, belediyenin kullanımında olan Antalya’nın endüstriyel mirası fabrika yerleşkelerini, hatıralarıyla yeniden şehrin hizmetine sunuyor.

Bu amaçla Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararıyla ve imar planıyla, bir endüstriyel miras olarak iki fabrikanın yapıları ve alanları koruma altına alındı. Dokuma Fabrika yerleşkesindeki binalar, bilim merkezine, kütüphaneye ve müzelere ve sanat galerisine dönüştürüldü.

Fabrikalar Mahallesi Namık Kemal Bulvarı’nda 132 dönüm arazi üzerine kurulu fabrika yerleşkesi, Kepez Belediyesine tahsis edildi.

Eski Pil Fabrikası’nın tescillenen yapıları da restore edilerek, sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif amaçlarla yeniden işlevlendiriliyor. Yerleşkenin yeşil alanları ise Milet Bahçesi oluyor.

Pil Fabrikası’nın kuruluş amacına müze

Bu kapsamda fabrika yerleşkesinde ilk olarak kütüphane ve müze projeleri gerçekleştirildi. Müze projesi ile pil fabrikasının tarihi vardiyasının yaşatılması amaçlandı.

Antalya Pil Fabrikası, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin ihtiyacı olan çeşitli pil ve bataryaları üretmek amacıyla kuruldu. Fabrikanın inşaatı 1972’de başladı. Fabrika, 1. Milliyetçi Cephe Hükümeti’nin Milli Selamet Partili (MSP) Sanayi ve Teknoloji Bakanı Abdülkerim Doğru tarafından Temmuz 1975’te törenle açıldı. Fabrika, 20 Temmuz 1974’teki Kıbrıs Barış Harekâtı sırasında Türk Silahlı Kuvvetlerinin pil ve batarya ihtiyacını karşılamak için 3 vardiyalı sistemle çalıştı.

Bir müze de Pil Fabrikası’na

Bu tarihi katkının anısına fabrika yerleşkesinde, belediye meclisinden alınan kararla 1974 Kıbrıs Türk Evi kuruldu. Fabrikanın tek katlı yönetici binasında, KKTC’nin tarihini, kültürünü ve mili mücadelesini anlatan bir müze kuruldu.

1974 Kıbrıs Türk Evi adının verildiği müzenin; binanın restorasyonu, iç mekân tasarımı ve sergileme alanlarının oluşturulması çalışmaları tamamlandı. Müzenin girişinde Kıbrıs Türk halkının özgürlük mücadelesinin lideri Dr. Fazıl Küçük ile KKTC Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın büstleri yer alıyor. Müze önünde göndere Türkiye Cumhuriyeti ile KKTC’nin bayrakları da çekildi.

"Kıbrıs Türklerinin milli mücadelesi anlatılıyor"

Müzede, Ada’daki Türk toplumunun haklarını ve güvenliğini teminat altına alan Kıbrıs Barış Harekâtı’nın önemi ve Türk toplumuna yapılan zulüm, baskı ve katliamlar döneminin fotoğrafları, belgeleri ve gazeteleriyle anlatılıyor.

Anı evinde, Kıbrıs’ta Rumların gerçekleştirdiği ‘Kanlı Noel’ katliamına da dikkat çekiliyor.

“Banyo katliamı canlandırıldı”

Rum çeteleri, 24 Aralık 1963’te Lefkoşa’nın Kumsal bölgesinde Kıbrıs’taki Türk alayında doktor olarak görev yapan Binbaşı Nihat İlhan’ın eşi ile 3 çocuğunu vahşice katletti.

Binbaşı İlhan’ın evinin banyo küvetinde eşi Mürüvet İlhan ve çocukları Murat, Kutsi ile Hakan ölü olarak bulundu. Bu olay tarihe "Kumsal Katliamı" ya da "Banyo Katliamı" olarak geçerken, baskının yapıldığı ev daha sonra Barbarlık Müzesi adıyla ziyarete açıldı. Barbarlık Müzesi, 1974 Kıbrıs Türk Evi’nde de canlandırıldı.

“KKTC kültürü tanıtılıyor”

Kültürel tesiste, KKTC’nin tarihi, doğal güzellikleri ve kültürü de tanıtılıyor. Müzenin teşhir ve düzenlemesinde KKTC’den getirilen kültürel ve sosyal yaşam objeleri kullanıldı. Başkan Hakan Tütüncü de MKE Antalya Pil Fabrikası’nın kuruluş amacı ile 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’ndaki tarihi görevinin hatırasına 1974 Kıbrıs Türk Evi’ni kurduklarını söyledi.

Tütüncü, 1974 Kıbrıs Türk Evi’nin açılışını yarın saat 14.00’te yapacaklarını da sözlerine ekledi.