40 derece hava onlara serin geliyor

Tarihin en eski mesleklerinden biri olan kalaycılık mesleğini devam ettiren İzmirli iki kardeş, zamana direniyor. Çırak yetişmeyen meslekte yaklaşık 70 derecelik sıcaklıkta ekmek parası kazanan kalaycılar, 40 derecelik İzmir sıcağına çıktıklarında serinlediklerini söylüyor.

Bakır kapları kalaylayıp geçimlerini sağlayan İzmir’in tek kalaycı ustası Yaşar ve Aziz Bartık kardeşler, dedelerinden devraldıkları mesleği sürdürmek için mücadele ediyor. Tarihi Kemeraltı Çarşısı’ndaki 85 yıllık dükkanlarında, yaklaşık 70 derece sıcaklıkta ekmek parası kazanan kalaycı ustaları, kendilerinden başka kalaycı kalmadığını ve çırak olmadığı için mesleğin kentteki son temsilcileri olabileceklerini söylüyor. Dede Aziz Bartık’tan baba Nazmi Bartık’a geçen kalaycılık mesleğini bugün hala sürdüren, ’Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülü’ne de layık görülen Yaşar ve Aziz Bartık kardeşler, zor şartlarda çalışarak zamana direniyor.

"40 derece sıcak hava, klimalı oda gibi"

Yaklaşık 40 dereceyi bulan İzmir sıcağında, dükkandan dışarı çıktıklarında klimalı bir odaya girmişçesine serinlediğini söyleyen kalaycı ustası Aziz Bartık, zor şartlar altında ekmek parası kazandıklarını söyledi. Bartık, "Dışarısı 40 derece, burası 60-70 dereceyi buluyor ocağın sıcaklığında. Burası bizim babamızdan kalma; ben de hemen hemen 35 senedir buradayım. Babam da bir 50 sene kadar çalıştı. Yani bu mekan 80-85 senedir bizim. Biz şu anda şükür Allah’a, ekmek paramızı çıkarabiliyoruz. Ama ileriki zamanı bilemiyorum, oğlum devam ettirecek mi. Çünkü bizim işimiz pis. Yani şimdiki nesil yaparsa ekmek parasını alır. Ama yapmasa da artık kendi bilir. Meslek biter. Zaten İzmir’de bu işi bizden başka yapan yok. Dışarıda hava 40 derece de olsa ben klimalı bir odaya girmiş gibi oluyorum. Çünkü burası çok sıcak" diye konuştu.

"Biz öldüğümüzde kalaycılık mesleği biter"

İzmir’de kendilerinden başka gerçek anlamda kalaycılık yapılmadığını söyleyen Yaşar Bartık ise, 16 yaşındaki yeğenlerinin bu işi yapmak istememesi halinde, İzmir’de bu mesleğin biteceğini söyledi. Yaşar Bartık, "12 yaşında başladım, yaş 51... İşimizin gereği asitle uğraşıyoruz. Ocak başında, oldukça sıcak bir ortamdayız. Şimdi gençler böyle bir iş yapmak istemiyor doğal olarak. Biz ateşin karşısında durduğumuz için, çıktığımız zaman dışarısı bize serin geliyor. İnsanlar dışarıda sıcaklık derken biz ateşin karşısındayız. İşimizin gereği, ekmeğimizin karşılığı bu. İnsanlar sıcak havayı hissedip bayılırken biz dışarı çıktığımız zaman bize hava serin geliyor. Biz çocukken bir dükkanda 10 tane, 15 tane usta, kalfa vardı. Şimdi yetişmiyor. O yüzden de mesela semerci, hasırcı gibi mesleklerin de nesli tükeniyor. Şu anda Türkiye’de Gaziantep, Maraş, Urfa gibi şehirler de kalaycılık yapılıyor. İzmir’de de bir tek biz yapıyoruz. Ölüm baki. Ben veya kardeşim vefat ettiğinde İzmir’de bu meslek bitti. 16 yaşındaki yeğenimiz yetişiyor şimdi; devam ettirirse ettirecek, ettirmezse dükkan kapandı, bitti" sözlerine yer verdi.