Aliyev; Orta Asya ve Azerbaycan, Devlet Başkanları zirvesine katıldı

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Astana’da gerçekleştirilen Orta Asya ve Azerbaycan Devlet Başkanları Zirvesi’nde yaptığı konuşmada “Ermenistan işgalinden kurtarılan Karabağ’ın restorasyonuna verilen destek, kardeşlik ilişkilerimizin tezahürlerinden biridir” dedi.

Orta Asya ve Azerbaycan Devlet Başkanları Zirve toplantısı Kazakistan’ın başkenti Astana’da başladı. Zirveye, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in daveti üzerine Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de katıldı. Cumhurbaşkanı Aliyev, toplantıda Azerbaycan’ın bölgedeki rolü, ve uluslararası işbirliğine verdiği önemi vurguladı.

Orta Asya Devletleri ve Azerbaycan arasındaki ortak kültürel ve dini değerlere vurgu yapan Aliyev, “Azerbaycan ve Orta Asya ülkeleri, stratejik önemi giderek artan tarihi-kültürel ve coğrafi bir bölgedir. Halklarımız tarihi, kültürel ve dini bir çok ortak değerler altında birleşiyor. Ermenistan işgalinden kurtarılan Karabağ’ın restorasyonuna verilen destek, kardeşlik ilişkilerimizin tezahürlerinden biridir. Ermenistan’ın yaklaşık 30 yıllık işgali sırasında bu bölgelerde 9 şehir ve yüzlerce yerleşim yeri yok edildi. Kurtarılan bölgelerde de şu anda büyük ölçekli yeniden yapılanma çalışmaları yürütülüyor. Aynı zamanda daha önce yerlerinden edilmiş vatandaşlar da yeniden anavatanlarına geri dönüyor” ifadelerini kullandı.

Orta Asya ülkeleri ve Azerbaycan arasındaki iş birliği

Fuzuli şehri için yapılan desteklerden dolayı teşekkürlerini bildiren Aliyev, “Geçtiğimiz yıl Fuzuli’de Özbekistan’ın hediyesi Mirza Ulugbey’in adını taşıyan bir okul ve Kazakistan’ın hediyesi Kurmangazi’nin adını taşıyan Çocuk Yaratıcılık Merkezi açıldı. Aynı zamanda bu yıl Ağdam ilçesinde Kırgızistan’ın hediyesi olan ortaokul binasının temel atma töreni düzenlendi. Bu kardeşçe desteklerinden dolayı Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan Cumhurbaşkanlarına teşekkür ediyorum” dedi.

Azerbaycan ve Orta Asya ülkeleri arasındaki desteğin her alanda olduğunu vurgulayan Aliyev, “Dünyada artan tehditler ve zorluklar, ülkelerimiz arasındaki savunma ve güvenlik iş birliğinin daha da güçlendirilmesini gerektirmektedir. Bu bağlamda geçtiğimiz ay Kazakistan’da düzenlenen ve Azerbaycan’ın da katıldığı Birleştik 2024 uluslararası operasyonel-taktik, komuta-personel eğitimini özellikle vurgulamak isterim. Ayrıca, Orta Asya ülkelerinden gelen öğrencilerin Azerbaycan’ın askeri eğitim kurumlarında eğitim görmesi bu alandaki ilişkilerin geliştiğinin bir göstergesidir” ifadelerini kullandı.

Azerbaycan yeşil enerji için beraber çalışıyor

Aliyev, Azerbaycan’ın yenilenebilir enerji alanında Orta Asya ülkeleriyle yakın işbirliğine ilgi duyduğunu belirterek, “Bu yılın Mayıs ayında imzalanan Azerbaycan, Kazakistan ve Özbekistan’ın enerji sistemlerinin bağlanmasına ilişkin İşbirliği Mutabakat Zaptı yeşil enerji alanındaki işbirliğimizin ilk adımıdır. Ortak faaliyetimizin önemli yönlerinden biri ulaştırma ve transit alanındaki işbirliğidir. Bakü-Tiflis-Kars Demir Yolunun yük geçirme kapasitesinin 1 milyon tondan 5 milyon tona kadar artırılması, Alat Uluslararası Ticaret Limanı’nın yıllık geçirme kapasitesinin 15 milyon tondan 25 milyon tona kadar artırılması yönünde yapılan çalışmalar, Hazar Denizi’nde Azerbaycan’ın ticaret filosu için yeni gemilerin sipariş edilmesi, ayrıca Orta Asya ülkelerinde altyapı projelerinin gerçekleştirilmesi Orta Koridorun pratik açıdan önemini artırmaktadır.” dedi.

Ayrıca Orta Asya ülkeleri ile de ortak yatırım projelerine başladığını vurgulayan Aliyev, “Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan ile aktif olarak yatırım projeleri yürütülüyor. Artık Azerbaycan-Kazakistan, Azerbaycan-Kırgızistan ve Azerbaycan-Özbekistan ortak yatırım fonları kuruldu. Gerçekleştirilen Dijital İpek Yolu projesi ile de dijital altyapının gelişimine ve dijital güvenliğe katkı sağlayacak.” diye konuştu.

Konuşmanın sonunda Aliyev, Kasım ayında Bakü’de düzenlenecek olan 29. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP29) için, Orta Asya devlet başkanlarını resmi olarak davet ettiğini ve onları orada görmekten mutluluk duyacağını ifade etti.