Bilirkişi raporu: Galeria, denetimdeki yetersizlik nedeniyle yıkıldı

Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerden etkilenen illerden Diyarbakır'da 1’i boş, 7 bina yıkıldı, 414 kişi hayatını kaybetti, 912 kişi de yaralandı. Yürütülen soruşturma kapsamında Elazığ Fırat Üniversitesi (FÜ) Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü’nden oluşturulan bilirkişi heyeti, yıkılan binalarla ilgili bilirkişi raporu hazırladı. Ancak savcılık, raporu yetersiz bulunca bu kez de 5 Temmuz’da İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü'nden kapsamlı bir rapor için bilirkişi heyeti talep etti. Savcılığın talebi doğrultusunda üniversiteden 6 kişilik heyet gönderildi. Merkez Bağlar ve Yenişehir ilçelerinde olan binalarla ilgili olarak ekipler alan belirledi. Yıkılan binaların olduğu alanlara iş makineleri, kamyonlar ve polis ekipleri de sevk edildi. Binaların bulunduğu sokaklar giriş ve çıkışlara kapatıldı. Bilirkişi heyeti, avukat ve savcı eşliğinde alanlarda inceleme yaparak, numuneler aldı. Heyet çalışmalarını 15 günde tamamlarken, alınan numuneler ise laboratuvara gönderildi. Hazırlanan rapor ise soruşturma dosyasına eklenecek.
‘YAPI KULLANIM İZİN BELGESİ YOK, KOLON KESMEYE YÖNELİK TESPİT BULUNMADI’
Raporda, heyetin belediyenin arşiv dosyalarında yaptığı incelemede Galeria Sitesi’nin yapı kullanım izin belgesinin bulunmadığı ve çöken B Blok'un temelindeki incelemelerde de kolon kesilmesine yönelik herhangi bir izin olmadığı belirtilerek, “Binanın deprem hasarı üzerinde B Blok kaynaklı bir etki olmamıştır. Deprem sırasında Diyar Galeria binasında deprem ivmelerinden kaynaklı oluşacak deprem yüklerini hesaplamada kullanılan sismik katsayı 1975 deprem yönetmeliğinde belirtilen tasarım değerini aşmamıştır. Onaylı tek betonarme proje olan 1995 tarihli proje dikkate alındığında, beton karot numuneleri projedeki beton sınıfını sağlamadığı, betonarme donatılarının projedeki donatını sınıfını sağlamadığı belirlendi. Bina yapımı sırasında betonarme imalatlar TS500 ve 1975 deprem yönetmeliğindeki konstrüktif koşullara uygun yapılmamıştır. Binada kolon kesmeye yönelik herhangi bir tespit bulunmadı. Bodrum kattaki yüzme havuzunun B Blok altında olmaması nedeniyle bu blokun yıkılmasında bir etkisi bulunmamıştır" denildi.
‘PROJLERE AYKIRI İNŞA EDİLMİŞ’
Çöken B Blok'un denetimsizlik nedeniyle yıkıldığı belirtilen raporda, şu ifadelere yer verildi:
“Galeria B Blok binasının belediye arşiv dosyasındaki onaylı ve onaylı olmayan projelere aykırı olarak inşa edilmiş olması, malzeme özelliklerindeki yetersizlik, uygulama ve işçilik hataları, fenni mesuliyet kapsamında yapım denetimindeki yetersizlik nedeniyle yıkılmış olduğu görüşüne varılmıştır. Bu nedenle binanın yapı ruhsatlarının gerekli ekleri olan mimari, statik betonarme ve tesisat projeleri tam olmadan düzenlenmiş olması, temel üstü vizesi alınmadığı halde, inşaata devam edilmesine müsaade edilmesi, binada yapılan mühürlenme sonrası resmi izin olmadan inşaata devam edilmesine müsaade edilmesi, binanın imar durumuna uygunluğunun kontrol edilmemesi, binanın yapı kullanım izin belgesi düzenlemeden iskana açılması nedeniyle ilgili belediye ve varsa diğer kurum yetkilileri, binanın ruhsat eki projelere uygun olarak yapılmaması mevcut beton ve donatı özelliklerinin 1995 tarihli tek onaylı statik betonarme projede öngörülen beton ve donatı sınıfını sağlamaması nedeniyle de bina fenni mesulünün ve bina müteahhidinin sorumlu olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.”
7 KİŞİ TAHLİYE EDİLDİ
Öte yandan, Galeria Sitesi’nde alt katta işletmeleri olan ve kolon kesildiği iddiasıyla tutuklu bulunan 7 sanığın avukatları, tahliyelerine ilişkin Nöbetçi 2’nci Sulh Ceza Hakimliğine talepte bulundu. Talebi değerlendiren hakimlik, tutuklulukta geçirilen süre ve delillerin toplanmış olmasını değerlendirerek, tutuklu olan B.Y., E.T., M.T., M.A.K.Ö., N.Y., R.Ş. ve S.Ö.'nün tahliyesine karar verdi. Deprem Soruşturma Bürosu'nda görevli bir cumhuriyet başsavcı vekili ve üç savcı tarafından soruşturma sürüyor.(DHA)