Doğaseverler, Aydının Göbeklitepesini yeniden keşfetti

Aydın’ın Çine ilçesinde 2 bin 600 yıllık olduğu değerlendirilen tapınak, çeşmeler ve kayadan yapılmış heykellerin bulunduğu, Madran Dağı arkasındaki Gerga Antik Kenti’ni gezen doğaseverler, gerçekleştirdikleri gezi ile bölgenin bilinmeyenlerini keşfetti.

Aydın’ın tarihi ve doğal güzelliklerinin korunması adına önemli çalışmalar yapan Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği’nin (EKODOSD) her hafta düzenledikleri gezi turlarının bu haftaki durağı Gergakome Kutsal Alanı (Gerga Antik Kenti) oldu. Çine ilçesinde yer alan antik kenti gezen doğaseverler, Aydın’ın Göbeklitepe’si olarak da bilinen bölgede incelemelerde bulundu. Rehber eşliğinde gerçekleştirilen gezide doğaseverler antik kentin ve bölgenin bilinmeyenlerini keşfetti. Adeta dünyada benzeri olmayan ve gizemi çözülememiş bir kutsal alan olan Gergakome’deki tapınak ve kayadan yapılmış heykelleri, dikkatle inceleyen doğaseverler, bölgede yapılan kaçak kazılara da dikkat çekti.

Her zaman olduğu gibi doğa ve kültür gezilerinin devam edeceğini ifade eden EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, gezi ile ilgili bilgi vererek “Aydın’ın dünyaca ünlü bilinen antik kentlerinin yanında pek fazla bilinmeyen gizemli ve heyecan uyandıran Aydın’ın Göbeklitepe’si diyebileceğimiz Gergakome Kutsal Alanını ziyaret ettik. Profesyonel turist rehberi Hakan Bahçecioğlu tarafından alanla ve Marsyas hikayesiyle ilgili bilgi verildi. Batı Anadolu’daki seyahati sırasında buraya gelerek ‘Bana göre daha büyüleyici bir yer yoktur. Gerga’yı görmek için çaba sarf eden hiç kimse, gününü boşa harcadığını düşünmeyecektir.’ diyen George E. Bean’ın ne kadar haklı olduğunu Gerga’yı gezerken düşündük. 2008 yılında Gerga’ya geldiğimizde, kaçak kazı yapanlar tarafından bazı alanların kazıldığını ve kutsal yapının arkasındaki blokların bazılarının yerinden çıkarıldığını ve define arandığını görerek, taşların yerine konulmadığı takdirde kutsal yapının çökme ihtimali olduğunu belirtip Aydın Arkeoloji Müzesi’ni bilgilendirmiştik. İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Çekilmez’in bilimsel danışmanlığında Aydın Arkeoloji Müzesi ile birlikte 2020 yılından beri temizlik ve kurtarma kazıları devam ettiriliyor. Kutsal yapının arkasındaki taşlar yerine oturtuldu ve yıkılma tehdidi ortadan kalktı” dedi.

“Aydın turizmine kazandırılması çok önemlidir”

Gerga’nın geniş coğrafyasında yürürken heyecan uyandıran birçok sürprizle karşılaştıklarını da sözlerine ekleyen Sürücü; “Türkiye’nin başka yerlerinde pek fazla görülmeyen ilginç yazı tiplerinin devasa boyuttaki gnays kayaların üzerine kazındığını gördük. İlginç coğrafyadaki bu yazılarının kayaların üzerine yazılmasının sırları bir gün açığa çıkacak ve Gerga Kutsal Alanı’ndaki çözülmeyi bekleyen soruların yanıtı netleşecektir. Kutsal yapının yanındaki aslan ayaklarının ve boğa başının olduğu heykelin büyük ölçüde korunmuş olarak günümüze kadar geldiği, taş stellerin, çeşme yapılarının hala ayakta olduğunu hayranlıkla izledik. Gerga’nın ne kadar geniş bir coğrafyaya yayıldığını yakınındaki köylerde bulunan ve devşirme olarak kullanılan malzemelerden de gördük. Görülmesi pek mümkün olmayan yerlerde bile yazıların bulunduğu bu gizemli kutsal alanın korunması ve korunarak kullanılması için yeterli önlemlerin alınarak Aydın turizmine kazandırılması çok önemlidir. Zeytin zamanı haricinde yerel halkın bile pek uğramadığı bu ıssız alan kaçak kazılarla tehdit altındadır. Alanın bazı yerlerine mutlaka fotokapan yerleştirilmelidir” şeklinde konuştu.

“Göbeklitepe gibi ışık tutacak çok önemli kültür varlıklarının meydana çıkacaktır”

Aydın’ın coğrafyasının bütüncül olarak korunması gerektiğinin altını çizen Sürücü; “Aslında Latmos (Beşparmak) Dağları’nın devamı olan bu bölgeye bütüncül bir şekilde bakmak lazımdır. Latmos Dağları, Gökbel Dağı ve Madran Dağları hem doğal kaynak türleri açısından hem de günümüze kadar gelmiş eşsiz güzellikteki kültür varlıkları açısından zenginliklerle dolu çok önemli yerlerdir. Bu alanlarda henüz keşfedilmemiş belki de insanlık tarihine Göbeklitepe gibi ışık tutacak çok önemli kültür varlıklarının meydana çıkacağını tahmin ediyoruz. Aydın’ın bu çok önemli coğrafyası bütüncül olarak korunmalı ve sürdürülebilir bir şekilde ülkemiz turizmine kazandırılarak tüm dünyaya tanıtılmalıdır” dedi.