Kanser tedavisinde yan etkileri azaltan akıllı ilaç projesi

Selçuk Üniversitesinde kanser tedavisine yönelik hazırlanan proje Bilim ve Teknolojide Avrupa İşbirliği Kuruluşu (COST) ve TÜBİTAK tarafından destek almaya hak kazandı. Proje ile antikanser ilaçlarının hedefli ve yan etkileri en aza indirgenmiş şekle dönüştürülmesi hedefleniyor.

Yürütücülüğünü Fen Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Yılmaz’ın yaptığı “Floresans Hyaluronik Asit-Kaliks[4]Aren Türevlerinin Sentezi, Altın Nanopartiküllere İmmobilizasyonu, Farklı Antikanser Ajanların Taşınmasında Kullanılması ve Antiproliferatif Özelliklerinin İncelenmesi” konulu TÜBİTAK projesi, Bilim ve Teknolojide Avrupa İşbirliği Kuruluşu (COST) tarafından kabul edildi.

Prof. Dr. Yılmaz, projeyle yeni bir kanser ilacı keşfi yerine mevcut kanser ilaçlarını daha hedefli hale getirerek yan etkilerini önlemeyi amaçladıklarını belirtti. Yılmaz, “Yaklaşık 25 yıldır nano kapsüller üzerine çalışıyoruz, yani nano boyutta bileşikler sentezliyoruz. Bu bileşiklere nano sepetler adını veriyoruz. İlaçları bu sepetlere yükleyerek hedeflerine ulaştırmayı planlıyoruz. Bu süreçte vücutta doğal olarak bulunan ve yaygın olarak bilinen hyaluronik asidi kullanacağız. Taşıyıcıları aside bağladıktan sonra ilaçları yükleyip sağlıklı hücrelere çok zarar vermeden kanser hücrelerine yönlendireceğiz. Kanser hücrelerinde bu asidin bağlanabileceği reseptörler fazlaca bulunuyor. Bu sayede hyaluronik asit, kanser hücrelerini hedef alacaktır” dedi.

“Hedefli ilaçlarla daha kısa sürede sonuç alınacak”

Projenin özgünlüğüne değinen Yılmaz, “Şimdiye kadar bu nano sepetlerle böyle bir çalışma yapılmadı. Antikanser ilaçlarının serüveni çok uzundur. Yeni bir ilaç sentezlemeyi hedefleseydik, bu 5-6 yıllık bir süreci bulacaktı. Ancak bizim yapacağımız projede, mevcut olan antikanser ilacını hedeflendirdiğimiz için daha kısa sürede sonuç almayı umuyoruz” şeklinde konuştu.

Yılmaz, projeye olan inancını vurgulayarak, “Dünyada kanser kaynaklı ölüm vakaları ikinci sırada yer alıyor, bu hastalığa yakalanan çaresiz insanlara bir nebze de olsa katkımız olursa bu bizim için büyük bir mutluluk kaynağı olacaktır” ifadelerini kullandı.

Proje çerçevesinde sentezlenecek bileşiklerin biyolojik aktiviteleri, Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Temel Tıp Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bahadır Öztürk tarafından gerçekleştirilecek. Yılmaz, kanser hücre kültürü çalışmalarını başarıyla tamamladıktan sonra hayvan deneylerine ve klinik faz denemelerine geçmeyi planladıklarını belirtti.