Otomobilleri geçen ’Bireysel’ skuterler sınır tanımıyor

- Uzmanlardan plaka önerisi

Altan ÇİMEN-Mehmet ALA/İSTANBUL, (DHA)- KADIKÖY'de D-100 Karayolu'nda 120 kilometre hızla araç sollayan skuterın görüntülerinin ardından skuterlerde hız sınırlaması yeniden gündeme geldi. UKOME kararıyla İstanbul'da bazı ilçelerde skuterlerın hız sınırı 12.5 km'ye çekildi.Kiralık skuterlarda programsal olarak otomatik hız limiti uygulanabilirken bireysel satın alınanlarda böyle bir kısıtlama yapılamıyor. Güvenli Sürüş Teknikleri Uzmanı Gürsel Yeğenoğlu, "Otobana girmeleri, çevreyoluna girmeleri tamamen mantıksız. Böyle birşey olamaz. Karayolları Trafik Kanunu'nda böyle birşey yok. Plaka şeklinde, şase numarası verilmesi lazım" dedi. 

Şehiriçi ulaşımda trafik yoğunluğundan kaçmak için kullanılan elektrikli skuterların güvenliği yeniden tartışma konusu oldu. Önceki gün Kadıköy D-100 Karayolu'nda 120 kilometre hıza çıkan skuter şaşkınlık yarattı. .Kiralama firmalarının skuterlarına elektronik sistem üzerinden hız limiti uygulanabilirken, şahsi olarak satın alınanlarda böyle bir uygulama yapılamıyor. UKOME kararıyla bazı ilçelerde hız sınırı uygulamasına geçildi. Kiralık skuterler bu ilçelerde belirlenen hızı aşamıyor. Ancak bireysel olarak alınan skuterlerde bu sınıra uyan ise çok az. Uzmanlar skuterların da plakalandırılması gerektiğini ve bu şekilde denetlemenin daha kolay olabileceğini söylüyor. Skuter satıcıları ise, araçların ülkemize 25 kilometre hız sınırıyla limitli bir şekilde geldiğini ancak çeşitli yazılımlarla limitlerin kaldırıldığını, marka ve modele göre 50 ile 120 kilometre arasında hız limitine ulaşabildiğini söylüyor.

"OTOBANA VE ÇEVREYOLUNA GİRMELERİ MANTIKSIZ" 
Güvenli Sürüş Teknikleri Uzmanı Gürsel Yeğenoğlu, "Skuterleri otoyollarda, araçların hızlarında görmeye başladık. Otobana girmeleri, çevreyoluna girmeleri tamamen mantıksız. Böyle birşey olamaz. Karayolları trafik kanununda böyle birşey yok. Traktör, plakalı olmasına rağmen giremez diye tabela vardır, skuterların girmesinin kesinlikle yasak olması lazım. Skuterların şehir içerisinde en güvenli gidecekleri yol ters istikamettir. 'Gör-görül, hayatta kal' mantığıdır. Skuter gelen aracı görecek, giden skuterı görecek. En ufak bir hareketinde skuter en azından kendini kurtarabilecek bir hamle yapabilir" diye konuştu. 

"İTHALATÇI FİRMALARIN BU İŞE EL ATMASI LAZIM"
UKOME kararı ile yoğunluğun olduğu ilçelerde skuterların hız limitinin 12.5 kilometreye düşürülmesini de değerlendiren Yeğenoğlu, "Skuterları getiren firmalara böyle bir yasa, kanun uygulanması lazım, onlar bunları düşürecekler. Şişli'de bu yapılıyor, o bölgeye girdiği zaman elektronik olarak, otomatik olarak hızı düşürecek. Peki, sırf oradaki vatandaş mı önemli bizim için, yoksa genel mi önemli? Genele yaymak için işi başından sıkı tutmak lazım. Bunu getiren ithalatçı firmaların bu işe el atması lazım" ifadelerini kullandı.

"PLAKA ŞEKLİNDE, ŞASE NUMARASI VERİLMESİ LAZIM"
Skuterların hız denetimlerinin henüz yapılamadığının altını çizen Gürsel Yeğenoğlu, "Çünkü bir numaratör yok ki, nasıl olacak? Plaka şeklinde, şase numarası verilmesi lazım ya da bir sinyal ünitesi takılması gerekiyor ki, onu algılasın. Ekiplere böyle bir sistemin tanıtılması gerekiyor, bu altyapı. Bu elimizdeki cep telefonu değil, koşu bandındaki adımlarımızı saymıyoruz. Bu basit birşey değil. Bunun bir alt yapısının oluşması lazım. Bu alt yapıdan sonra biz insanlara, 'Trafik niye denetlemiyor', 'Şahıslar niye böyle yapıyor' deme hakkımız var" şeklinde konuştu. 

"KİRALAMA ŞİRKETLERİ İSTENİLEN HIZDA KULLANILMASINI SAĞLIYOR"
Skuter satış ve tamirat hizmeti veren Emre Ocak ise, "Meskun mahalde, insanların yoğunlukta olduğu yerlerde hız 12.5 kilometre ile sınırlandırılmıştır. Araçların 50 kilometre hızla gidebildiği alanlarda ise 25 kilometre hız sınırı vardır. Bu skuter kiralama şirketleri, genel merkezden sağlıyor; bir yazılımla bir kodla uzaktan bağlantıyla istediği skuterı, istediği hıza getirip istediği alanda istediği şekilde kullanılmasını sağlıyor. Tamamen yazılım, yani herhangi bir skuterı çevirip 'Senin maksimum hızın ne kadar, bir bakalım' gibi bir denetim mekanizması yok" dedi. 

"25 KİLOMETRE LİMİTLİ GETİRİLİYOR, YAZILIMLARLA İSTEDİKLERİ HIZA ÇIKARABİLİYORLAR"
Şahsi olarak satın alınan ve kullanılan skuterları da değerlendiren Emre Ocak, "Burada da İçişleri Bakanlığı'nın vermiş olduğu hız limiti yer yer değişmiyor genel itibariyla 25 kilometre hızdır. Fakat bu sadece araçların 50 kilometre hızı geçmediği yerlerde kullanılabilir bir limittir. Fakat bu skuterların artık envayi çeşit, farklı türleri, farklı güçleri sözkonusu olduğu için, her skuterı belli yazılımlarla, belli tuş kombinasyonlarıyla veya kendine has özel yazılımlarıyla hızını açabiliyorlar, istedikleri seviyeye getirebiliyorlar.Sınırdan geçerken 25 kilometre limitli getiriliyor, daha sonra yapılan yazılımlarla istedikleri hıza çıkarabiliyorlar; tabi izin verdiği hız sınırına kadar. Bu bazı skuterlar için 30 kilometre, bazıları için 50 kilometre, bazıları için de inanılmaz rakamlara arabalarla aynı düzeylere, 120-130 kilometre hızlara kadar ulaşabiliyorlar maalesef" diye konuştu. 

"RİSKLERİ VAR; 25 KİLOMETRE HIZI GEÇMİYOR"
Uzun süredir kendi skuterını kullandığını söyleyen Baykan Dilsizgil, "İşe ulaşım açısından çok değerli, insanın ulaşımını gayet güzel bir şekilde kolaylaştırıyor. Çünkü otobüs ile 1 saat, 1.5 saatte gitmek istediğiniz  yolu 15-20 dakikada çok rahat gidebiliyorsunuz. Riskleri var, maalesef 25 kilometre hızı geçmiyor; ama en azından sizi o toplu ulaşım çilesinden kurtarmış oluyor" şeklinde konuştu. Kiralık skuter kullanan Onur Kartal ise, "En fazla 20 ile gidiyor. Yavaş gidiyor bence, 30 kilometreyi bence görmeli" ifadelerini kullandı.(DHA)