Türkiye’nin 500 büyük sanayi kuruluşu açıklandı

Mikail BIYIKLI-Feridun AÇIKGÖZ/İSTANBUL,(DHA)- İSTANBUL Sanayi Odası (İSO)'nın 'Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması'nda Tüpraş ilk sırada yer aldı.
1968'den bu yana İstanbul Sanayi Odası tarafından yapılan 'Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması'nın 2022 yılı sonuçları  açıklandı. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan tarafından açıklanan araştırmada, 2022 yılında üretimden satışlara göre en büyük kuruluş Tüpraş oldu.  Üretimden satış rakamına göre oluşturulan listenin ilk sırasında yer alan şirket, 2022 yılında toplam 418,4 milyar TL'lik net üretimden satış rakamına ulaştı. Star Rafineri ise 189,2 milyar TL'lik net üretimden satış rakamıyla ikinci sırada yer aldı
Ford Otomotiv de, 140,1 milyar TL'lik üretimden net satış rakamıyla üçüncü sırada yer aldı.
Listedeki diğer şirketler ise şöyle:
-İstanbul Altın Rafinerisi, 87,8 milyar TL'lik üretimden net satışla dördüncü,
-Ereğli Demir Çelik, 69,5 milyar TL'lik net üretimden satışla beşinci,
-İskenderun Demir Çelik, 66,9 milyar TL'lik net üretimden satış rakamıyla altıncı,
-Toyota Otomotiv, 65,9 milyar TL'lik net üretimden satışla yedinci,
-Arçelik,  64,1 milyar TL'lik net üretimden satışla sekizinci,
-Oyak Renault, 62,7 milyar TL'lik net üretimden satışla dokuzuncu,
-Tofaş 59,8 milyar TL'lik net üretimden satışla onuncu.

'ÜRETİCİ VE TÜKETİCİ ENFLASYONUNDA MAKAS GENİŞ'
İSO 500'de üretimden satışların 2022 yılında yüzde 119 artarak 2 trilyon 48 milyar liradan 4 trilyon 485 milyar liraya çıktığını söyleyen Erdal Bahçıvan, "Bu yüksek oranlı artışta, ihracattaki güçlü performansın yanı sıra canlı yurt içi talep, yükselen kur ve fiyatlar ile ihracat gelirlerinin TL karşılıklarındaki artışın belirleyici rol oynadığını söyleyebiliriz. İSO 500 Büyük kuruluşlarının üretimden satışlardaki reel değişimlerine baktığımızda da şu sonuç dikkat çekiyor. 2022 yılının verileri yıl sonu tüketici enflasyonu  arındırıldığında üretimden satışların reel olarak 2021 yılına göre yüzde 33,3 ile oldukça yüksek bir artış sergilediği görmekteyiz. Reel değişimleri hesaplarken son yıllarda hep yaptığımız gibi bu yıl da, yıl sonu TÜFE enflasyonunu kullandık. Fakat diğer taraftan biliyoruz ki 2022 sonunda TÜFE enflasyonu yüzde 64,27 iken ÜFE enflasyonu yüzde 97,72'ye ulaşmıştı. Bu noktada sanayicinin ekonomik gerçeklerini yansıtan asıl enflasyonun ÜFE olduğunu hatırlatarak, ÜFE'nin çok daha hızlı arttığını ve üretici ile tüketici enflasyonu arasındaki makasın oldukça geniş olduğunu vurgulamak istiyorum. Nitekim yıl sonu ÜFE enflasyonu kullanıldığında, üretimden satışlardaki reel artış yüzde 10,8'e iniyor. İSO 500'ün ihracat performansına baktığımızda, Türkiye genel ve sanayi ihracatına yaptığı katkının çok değerli ve yüksek olduğunu görüyoruz. Hatırlayacak olursak, zayıflayan küresel büyüme dinamiklerine rağmen ülkemiz 2022 yılı ihracatında oldukça önemli bir başarı sağladı. İhracat yüzde 12,9 oranında artarak 254 milyar doları aştı. İSO 500'ün ihracatı ise yüzde 14,1'lik artışla 98 milyar dolara yaklaştı. Görüldüğü üzere İSO 500'ün ihracat artışı, Türkiye genelinin 1,2 puan üzerinde gerçekleşti. Böylece hem Türkiye hem de İSO 500 tarihindeki en yüksek ihracat rakamına ulaşılmış oldu" dedi. 

"2022'DE FAALİYET KARI YÜZDE 96 ARTARAK, 342 MİLYAR LİRADAN 671 MİLYAR LİRAYA ÇIKTI"
İSO 500'ün satışlarının yanı sıra kaynaklarını verimli kullanarak karlarını da yüksek oranlarda artırdığını ve bu alanlarda genel olarak başarılı bir performans sergilediğini belirten Erdal Bahçıvan, "İSO 500'ün 2022'de faaliyet karı yüzde 96 artarak, 342 milyar liradan 671 milyar liraya çıktı. Buna karşılık faaliyet karlılığı oranı, yüzde 14,8'den 2 puan düşerek yüzde 12,8'e geriledi. Benzer şekilde faiz, amortisman ve vergi öncesi karın yüzde 100'e yakın bir artışla 405 milyar liradan 808 milyar liraya yükseldiğini görüyoruz. Aynı yılda FAVÖK karlılığı oranı, aynen faaliyet karlılığında olduğu gibi 2,1 puan düşüşle yüzde 17,5'ten yüzde 15,4'e geriledi. Vergi öncesi kar ve zarar toplamı yüzde 121 artarak 219 milyar liradan 485 milyar liraya yükseldi. Ancak satış karlılığı oranı 0,2 puan düşüşle yüzde 9,3'e indi. Bu da bize tüm karlılık rasyolarında geçen yıla göre daha düşük bir kar yılı geçirildiğini gösteriyor" ifadelerini kullandı.

" 'ORTA VADELİ PROGRAMI' ÇOK ÖNEMSİYORUZ" 
Bahçıvan, "Türk sanayicisinin, özellikle pandemi ile başlayan dış pazarlardaki dalgalanmalara ve kırılmalara, Rusya-Ukrayna savaşının yarattığı tedarik sorunlarına ve içerdeki finansman sıkıntılarına karşın, her zaman olduğu gibi 2022 yılında da Türkiye'nin büyüme ve kalkınması mücadelesinde en ön saflarda yer almaya devam etti. Bugün sizlerle paylaştığımız İSO 500 verilerini, sanayicilerimizin ülkemizin geleceğine olan inancının bir göstergesi olarak da kabul etmeliyiz. Bu inancın ve azmin azalmadan devam edebilmesi için sanayicimizin, üretim hayatının en büyük ihtiyacı finansal istikrardır. Bu bağlamda, her fırsatta dile getirdiğimiz sürdürülebilir ve nitelikli büyüme için gerekli olan finansal istikrarın yeniden tesisi doğrultusunda ekonomi yönetimi tarafından atılan adımları önemli buluyoruz. Bu nedenle hepimizin beklediği ve Oda olarak da destek verdiğimiz, üzerinde özenli bir çalışma yapılarak kısa süre önce açıklanan 'Orta Vadeli Programı' çok önemsiyoruz. Kararlılıkla uygulanmasını beklediğimiz Orta Vadeli Programın başarısının, ülkemizin uzun süredir ihtiyaç duyduğu dış kaynak akışını da sağlayacağına inanıyorum. Bu kaynak akışının uzun süredir ihtiyaç duyduğumuz teknolojiye dayalı, nitelikli yeni sanayi yatırımları ile buluşturulması en büyük dileğimiz" diye konuştu. 
 (FOTOĞRAF)