Türkiye’nin geliştirdiği okaliptus, ’Dünya Ormancılık Literatürü’ne girdi

Şaduman TÜRKAY/ANKARA, (DHA)- TARIM ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü'nce (OGM) başlatılan 'Endüstriyel Ağaçlandırma Çalışmaları Eylem Planı' kapsamında, Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından 191 okaliptus türüne ait 609 orijin ve 300'den fazla klon üzerinde çalışma yürütüldü. Çalışma sonucunda, mevcut türlere göre klonal fidanlardan 4 kattan fazla ürün alınmasına imkan sağlayan 'üstün nitelikli okaliptus' geliştirildi. Genetik ıslah çalışmaları sonucunda üstün performans veren iki türün klonları, 'Dünya Ormancılık Literatürü'ne girdi.
OGM tarafından Mersin'in Tarsus ilçesindeki Karabucak ormanında, 'Endüstriyel Ağaçlandırma Çalışmaları Eylem Planı' başlatıldı. Bu kapsamda, Türkiye'de arz açığı bulunan orman ürünleri ve özellikle odun ham maddesinin kısa sürede karşılanması amacıyla Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından 'hızlı gelişen tür ağaçlandırmaları' ile ilgili çalışma yapıldı. Kağıt endüstrisi başta olmak üzere; mobilya, parke, maden direği, palet, tekne, müzik aletleri yapımı, kozmetik ve ilaç sanayi gibi birçok alanda kullanılan 191 okaliptus türüne ait 609 orijin ve 300'den fazla klon üzerinde çalışma yürütüldü. Çalışmalar sonucunda, mevcut türlere göre klonal fidanlardan 4 kattan fazla ürün alınmasına imkan sağlayan 'üstün nitelikli okaliptus' geliştirildi.
'OLAĞANÜSTÜ BAŞARI ELDE EDİLDİ'
Çalışmayı yürüten ekibin başında yer alan Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürü Abdulkadir Yıldızbakan, Türkiye ve dünyada ortaya çıkan orman ürünleri arz açığının giderilmesindeki en önemli yolun, endüstriyel plantasyonlara ağırlık vermek olduğunu belirterek, "Çağımızda ormancılıkta, mevcut orman alanlarının artırılması, tesis edilen yeni orman alanlarının yüksek nitelikte ve hacim veren fidan veya klonların ıslah edilerek kullanılması, ürün miktarının artırılması, mevcut ormanların işletme amacına uygun şartlarda işletilmesi çok önemli hale geldi. Bu amaçlar doğrultusunda Akdeniz iklimine uygun, hızlı büyüme özellikleri ve yüksek verimli odun yapısıyla dünya genelinde önemli bir potansiyele sahip olan okaliptus yetiştiriciliğine önem verildi. Ülkemizdeki ilk bilimsel çalışmalar 1967 yılında Tarsus Okaliptus Araştırma İstasyon Müdürlüğü, bugünkü adıyla Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından başlatıldı. Bugüne kadar yapılan ıslah çalışmaları, tür, orijin ve klonal çalışmalar ele alınarak Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğümüz tarafından yürütüldü. Bu denemeler sonucunda 'Eucalyptus Camaldulensis'  ile 'Eucalyptus Grandis'  türlerinde olağanüstü başarı elde edildi. Genetik ıslah çalışmaları sonucunda üstün performans veren 'Eucalyptus Camaldulensis'  ile 'Eucalyptus Grandis'  klonları ülkemiz adına 'Dünya Ormancılık Literatürü'ne girerek orman endüstrisinin hizmetine sunuldu" dedi.
'ODUN ÜRETİMİNE BÜYÜK KATKI SAĞLAYACAK'
Yıldızbakan, ıslah edilmiş çelik türlerinin iklim şartlarına bağlı olarak 8-10 yıl zarfında en az 35 santimetre çapa ve 35 ila 37 metre boy uzunluğuna ulaştığını söyleyerek, "Aynı alanda yapılan ekimleri karşılaştırdığımızda, mevcut türlere göre klonal fidanlarımızla 4 katından fazla ürün alma imkanını sağladık. Klonal okaliptus fidanları büyük çaplı üretim çalışmalarında kısa zamanda ekonomik kazanç elde edilmesi, endüstriyel okaliptus üretim için uygun arazi sahiplerini teşvik edecek. Bu da odun üretimine kısa vadede büyük katkı sağlayacak. Türkiye'de başta Akdeniz kıyıları olmak üzere okaliptus yetiştiriciliği yapılabilecek en az 150 bin hektar alan bulunduğu göz önüne alınırsa, yapılan çalışmanın ne kadar önemli olduğu ortaya çıkıyor. Genetik ıslah çalışmalarını tamamladığımız türler hastalık ve zararlılara karşı da oldukça dirençli, çevreye kısa zamanda uyum gösterebiliyor" diye konuştu.
KARACABEY: KARBON TUTMA KAPASİTESİNİN ARTIRILMASINDA ROL OYNAYACAK
Çalışmalara ilişkin değerlendirmede bulunan Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey ise klonal okaliptusun dünya ormancılığına çok önemli katkı sağlayacağını belirterek, "Son yıllarda dünya genelinde yaşanan olumsuzluklar sektördeki ithalat maliyetlerini büyük oranda artırmıştır. Bu da önemli miktarda milli servetin yurt dışına çıkmasına sebep olmaktadır. Teşkilat olarak yeni istihdam alanlarının oluşumunda öncü olmak için alternatif türlerle, endüstriyel ağaçlandırmalar yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Küresel iklim değişikliği sebebi ile dünyada yaşanan enerji, gıda ve su krizinin orman alanları ve orman ürünlerini de olumsuz olarak etkileyeceği düşünüldüğünde, endüstriyel ağaçlandırma çalışmaları, odun hammaddesi ihtiyacını karşılamanın yanı sıra, ormanla kaplı olan alan miktarının ve karbon tutma kapasitesinin arttırılmasında önemli rol oynayacaktır. Dünyadaki olumsuz gelişmelerin aksine, bu muhteşem başarı hikayesini yazan teşkilatıma ve emeği geçen çalışma arkadaşlarıma ülkem ve milletim adına teşekkür ediyorum" ifadelerini kullandı. (DHA)