100’den fazla kişinin öldüğü Penta Park Sitesi’nde bilirkişi, sorumluları belirledi

Ömer KOÇ/KAHRAMANMARAŞ, (DHA)- KAHRAMANMARAŞ’ta depremde 2 bloğu yıkılan ve toplamda 100’ün üzerinde kişinin öldüğü Penta Park Sitesi’yle ilgili Karadeniz Teknik Üniversitesi'nden 7 kişilik bilirkişi heyetinin yaptığı inceleme tamamlanarak, rapor soruşturma dosyasına girdi. Raporda, yapım sorumlusu, müteahhit, teknik uygulama sorumlusu/fenni mesul, statik proje müellifi, ve zemin kattaki bankada yapılan izinsiz veya projesiz tadilatlardan sorumlu kişiler asli kusurlu, belediyenin ilgili birimindeki yapı ruhsatlarında proje kontrollerinden sorumlu kişilerle belediyenin yapı kontrol birimi de tali kusurlu olarak tespit edildi.
​Kahramanmaraş’ın merkez Onikişubat ilçesinin Şehit Abdullah Çavuş Mahallesi’nde bulunan Penta Park Sitesi’nin 1’nci ve 3’üncü blokları, 6 Şubat’ta meydana gelen depremin ilk saniyelerinde yıkıldı. 100’den fazla kişinin hayatını kaybetmesiyle ilgili Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcılığı’nca başlatılan soruşturmada siteyi yapan inşaat şirketlerinin ortakları Mesut Başkır (76) ile Özcan Çakmak (56) tutuklandı. Şüpheliler, tutuklandıkları Kahramanmaraş 1’nci Sulh Ceza Hâkimliği’ndeki ifadelerinde suçlamaları kabul etmedi.
'DEPREM BÖLGESİ SINIFI DEĞİŞTİĞİ İÇİN YIKIMIN OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUM'
Özcan Çakmak, şirkette işçi alımından sorumlu olduğunu, teknik konularda herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını belirterek, “Bu konularda sorumluluk Ali Şeyda Çakmak’taydı. Kendi ağabeyim olur, bu olayda vefat etti. Söz konusu inşaat 1999 öncesi şartnameye uygun olarak yapıldı. Deprem bölgesi sınıfı değişti, bu nedenle bu yıkımın olduğunu düşünüyorum” dedi.
'5 BLOĞUN 2’Sİ YIKILDI, BUNUN İZAHINI YAPAMIYORUZ"
Mesut Başkır ise mimar olduğunu ve Özcan Çakmak’ın teknik bir görevinin bulunmadığını ifade ederek, kendisini şöyle savundu:
“Söz konusu şirketin teknik sorumlusu Ali Şeyda Çakmak’tır. Binamız, 1999 deprem yönetmeliği öncesi projelendirildiği için o günkü yönetmeliğe uygun olarak yapılmıştır, proje belediyeye nasıl verilmiş ise o şekilde imal edilmiştir. O nedenle iskan alma durumu olmuştur. Ayrıca bizim imar barışıyla ilgili bir müracaatımız söz konusu değildir. Binamızın o günkü koşullarda iyi bir şekilde yapıldığını düşünüyorum. Bu site 5 bloktur, bloklardan 3’ü yıkılmadı ancak 2’si yıkıldı, bunun izahını da yapamıyoruz.”
KTÜ’NÜN RAPORU DOSYAYA GİRDİ
2 bloğun yıkılmasıyla ilgili yürütülen soruşturmada elde edilen deliller, raporlar, projeler, fotoğraf ve videolar daha sonra nihai rapor için Karadeniz Teknik Üniversitesi'ne gönderildi. Üniversitenin Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nce oluşturulan 7 kişilik bilirkişi, incelemelerini tamamladıktan sonra bir rapor hazırlayarak soruşturmayı yürüten savcıya gönderdi.
50 sayfalık raporda 55 kişinin yaşamını yitirdiği 3’üncü bloğun zemin katında bulunan bankada tadilat yapıldığı belirtilerek, “Penta Park 3’üncü Blok’ta bulunan bankanın tadilat işlemleri sırasında hazırlamış olduğu proje incelendiğinde, bodrum kat ile zemin kat bağlantısını sağlayan merdivenin yerinin değiştirildiği ve döşemede bu sebeple boşluk açılmasının gerektiği görülmektedir. Zemin kat ile asma kat arasındaki merdivenin de yerinin değiştirildiği görülmüş ancak yeni merdiven galeri boşluğuna konumlandırıldığından döşemede herhangi bir yıkım yapılmadığı tespit edilmiştir” denildi.
Raporun sonuç kısmında ise kolonların etriye sıklaştırması açısından yetersiz olduğu, perde duvarların donatı alanı açısından çoğunlukla yeterli olduğu, ancak etriye sıklaştırması açısından yetersiz olduğu belirtilerek şöyle denildi:
“Sonuç olarak, soruşturma dosyası üzerinden yapılan inceleme, değerlendirme ve elde edilen bulgular neticesinde, söz konusu binada projelendirme, yapım ve iş bitimi aşamalarında Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik ve İmar Kanunu esaslarına yeterince uyulmadığı görülmüştür. Deprem nedeniyle yıkılan binanın projelendirme, yapım ve iş bitimi aşamalarındaki mevcut durumuna göre yapım sorumlusu müteahhit, teknik uygulama sorumlusu/fenni mesul, statik proje müellifi, bankada yapılan izinsiz veya projesiz tadilatlardan sorumlu kişiler asli kusurlu, belediyenin ilgili birimindeki yapı ruhsatlarında proje kontrollerinden sorumlu kişiler ile belediyenin yapı kontrol birimi tali kusurludur.”
'RAPORLA AÇIĞA ÇIKTI'
Raporun soruşturma dosyasına girmesinin ardından Penta Park Sitesi’nde yakınlarını kaybedenlerden bazıları, enkaz alanında bir araya geldi. Burada bir açıklama yapan Avukat Kemal Yavuz, bir dönem kendisinin de yaşadığı Penta Park’ta kayınvalidesini, kardeşi ve 2 yeğenini kaybettiğini söyledi. Her 2 bloğun da depremin ilk saniyelerinde yıkıldığını belirten Yavuz, ilk günden müteahhitten ve bankadan şikayetçi olduklarını ifade ederek, şunları söyledi:
“Bankayla ilgili ilk günden itibaren şikayetlerimiz vardı ve nitekim de bunun doğruluğu ortaya çıkmış durumda. Kahramanmaraş’ta imajı en yüksek olan sitelerden biri olmasına rağmen depremin ilk saniyelerinde göçmesiyle herkesi şaşırtan bir noktadayız. KTÜ’nün hazırlamış olduğu raporlara göre 3’üncü bloğunun 17’nci saniyede çöktüğü, 1’nci bloğun 10’uncu saniyede çöktüğü sözü ediliyor. Bunun sebepleriyle ilgili tüm şehir merak içerisindeydi, özellikle bizler. Etrafı görüyorsunuz bütün binaların ayakta olmasına rağmen, kaçak yapıların, kooperatif yapılarının, ruhsatsız yapıların ayakta olmasına rağmen Penta’nın, şehrin en imajlı yapılarından birinin depremin ilk saniyelerinde nasıl yıkıldığı merak ediyorduk, bu açığa çıktı. Burada sebep olarak KTÜ özet olarak şunu söylemiş. Malzeme yetersizliği, projeye uygunsuzluk, statik projenin yetersizliği, 9 katken 1’nci ve 3’üncü blokta 11’er kat vardı, sonradan çıkan katların statik hesaplarına dahil edilip edilmediğinin belirlenememesi gibi sebepleri belirlemiş ve yine bankanın sonradan merdiven için beton zemini keserek oluşturduğunu ifade etmiş. Böylece tespit ettiği kusurlular var. Buna göre müteahhit firmayı, Penta’yı asli kusurlu olarak görmüş. İki, statik projenin müellifini asli kusurlu olarak görmüş. Üç, teknik uygulama sorumlusu fenni mesulü asli kusurlu olarak görmüş bir de sonradan tadilat projesi yaptırıp bu projeyi uygunsuz bir şekilde uygulayan bankayı sorumlu olarak görmüş. Ayrıca yeterli denetim yapılmamış olması sebebiyle ve projelerin aşamalarda denetiminin usulüne uygun olarak yapılıp denetlenmemiş olması sebebiyle Kahramanmaraş Belediyesi’ni tali kusurlu olarak tespit etmiştir. Yıkılma sebebinin birden fazla sebeple yıkıldığı görülüyor. Biz zaten ilk andan itibaren he müteahhitten hem bankadan şikayetçi olmuştuk. Şimdi kimler hakkında dava açılacağı daha da netleşmiş durumda. Rapor geldiğine göre artık sorumlular da belli oldu. Artık dava açılabilir. Bizim bakış açımıza göre 7-8 kişiyle ilgili dava açılacağı muhakkak” diye konuştu.
'BANKAYLA İLGİLİ ŞİKAYETLERİMİZİN DOĞRULUĞU ORTAYA ÇIKTI'
Penta Park Sitesi’nde 100’ün üzerinde insanın olduğunu, bunun 55’inin zemin katında banka bulunan blokta hayatını kaybettiğini ifade eden Avukat kemal Yavuz, “Biz bankadan şikayetçi olmuştuk. Sadece bankaya yönelik bilirkişi kurulu bir sorumluluk tespit etmiş. Çünkü tanık da var. Tanığımız, açıkça hilti ile elektrik kablosu geçirmek için beton sütun içerisinden elektrik kablosunu geçirmek için kanal açtığını ifade etti. Yani bankanın usulsüz çalışmalar yaptığını önceden biliyorduk, bina sakinleri de çalışmanın yapıldığı zaman da zaten bu itirazlarını bildirmişlerdi. Bankayla ilgili ilk günden itibaren şikayetlerimiz vardı ve nitekim de bunun doğruluğu ortaya çıkmış durumda” diye konuştu.