Balatlar Kilisesi kazı ve restorasyon çalışmalarında sona yaklaşılıyor

Sinop’ta bulunan Balatlar Kilisesi’nde 14 yıldır devam eden kazı ve restorasyon çalışmaları sona yaklaşıyor. Kazı çalışmaları yavaşlarken, restorasyon çalışmaları öncelikli hale getirildi.

Sinop’ta yer alan Balatlar Kilisesi’nde kazı çalışmalarında Helenistik ve Roma dönemlerine ait mezarlar, heykel parçaları ve mozaiklere ulaşılmıştı. 14 yıldır devam eden kazı çalışmaları ile 2 bin 300 yıllık tarih gün yüzüne çıkarıldı. Çalışmalar sona yaklaşırken görevliler önceliği restorasyon çalışmalarına verdi. Yapı içerisinde bulunan kilisedeki duvar resimleri yıllar içerisinde kaybolmuş ve dezenformasyona uğramıştı. Yapılan titiz çalışmalar ile resimler yeniden gün yüzüne çıkartılıyor.

"1924’e kadar aktif kullanılmış bir manastır yapısını gün ışığına çıkardık"

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi ve Balatlar Kilisesi Kazı Başkanı Prof. Dr. Gülgün Köroğlu, yapılan çalışmalar hakkında açıklamalarda bulundu. 14 yıllık çalışmalar hakkında bilgi veren Köroğlu, "Balatlar Kilise kazısı 2010 yılında başlayan, bu yıl itibariyle 14. yılın içinde olan bir kazı çalışması. Karadeniz’deki nadir kazılardan birisi. Buraya ilk geldiğimiz 2009 yılında bir yapı kalıntısı gördük ve doğanın güzelliği kentin elverişli ortamı burada çalışma yapmamıza imkan verdi. Duvarların üst kısmı gözüküyordu, kendi haline bırakılmış bir haldeydi. 14 yıl boyunca mevcut yapıları ortaya çıkardık. Çevrede toprak altında ya da eski evlerin altında olan yapıları yavaş yavaş ortaya çıkartarak bugünkü haline getirdik. Bu yıl Temmuz ayında kazı çalışmaları başladı. Kazıdan çok ağırlığı restorasyona verdik. Bu yapının özelliği Sinop tarihiyle ilişkili olarak her dönemi kapsaması. İnşa edildiği Roma döneminden, öncesini de bulduk. Roma hamamı ve Bizans döneminin kilise evreleri, Selçuklu’nun, Osmanlı’nın kullanım evreleriyle 1924’e kadar aktif kullanılmış bir manastır yapısını gün ışığına çıkardık" dedi.

"Ağırlığı restorasyona verdik"

Kilise içerisinde ortaya çıkarılan resimlerin hassas bir şekilde onarıldığının altını çizen Köroğlu, "Bu sene ağırlığı restorasyona verdik çünkü kazı için belirlenen alanlar sit sınırlarına ulaşmış durumdayız. O sebeple onarımlar ağırlıkta. Bunlardan birisi de 13. yüzyıldan sonra kilise olarak kullanılmış Roma hamamının ‘tepideryum’ denilen bir birimini restore ediyoruz. Duvarlarında Bizans döneminden, Osmanlı döneminin çeşitli zamanlarında yenilenmelerine ait duvar resimleri var. Kilise olarak kullanılan birimdeki bu resimlerin farklı seviyedeki resimleri gün ışığına çıkarmıştık, bu sene de ince onarıma geçtik. Koruma ve onarım çalışmaları sürüyor. En üstten başlamak üzere aşağıya doğru bir iskele kuruldu. Yukarıdan aşağıya doğru resimlerin konuları belirlendi. Resimler tabaka tabaka onarılmaya başladı" diye konuştu.

"En az 1 yıl daha sürecek"

Restorasyon çalışmalarının 1 yıl daha devam edeceğini söyleyen Köroğlu, "Duvar resmi anlamında en az 1 yıl daha sürecek, mimari restorasyonlar da var, bir de mozaik restorasyonlarımız var. Erken döneme ait çakıl taşı mozaiklerinin restorasyonu da bu yıl itibariyle bitti. Üzerine koruyucu çatı yapılacak. Erken Bizans dönemine ait mozaikler var, onların restorasyonları tamamlandı, koruyucu çatılar altında bunlar sergilenmeye hazır durumda duruyorlar" ifadelerinde bulundu.