Devleti dolandırmaya çalışanlar ‘faiziyle geri ödeyecek

Kayseri Baro Avukatı Handan Döre, muvazaalı boşanmaların SGK tarafından tespit edilmesi durumunda yaptırımların uygulanacağını belirterek, "SGK'dan ödeme almak için boşanma hakkının kötüye kullanılması durumunda, faiziyle geri ödeme söz konusu olacaktır" dedi. 2008 yılında yürürlüğe giren yasa değişikliği sonrasında muvazaalı boşanma sayılarının arttığını ifade eden Döre, "Bu yasa değişikliği ile sigortalının vefatı halinde dul kalan eşi ve kız çocuklarına maaşın aktarılması şeklinde bir uygulamaya gidildi. Bu durumda bekar olmak esas şart. Herhangi bir yaş sınırlaması bulunmuyor. Dul kalmış olmak, boşanmış olmak, yani bekar olmak gerekiyor. Ancak muvazaalı şekilde formalite boşanmalar artmış durumda. Muvazaadan kastımız, hukuken evlilik birliğini sona erdirmek ama fiili olarak evliliği devam ettirmek anlamına geliyor. Sadece maaş alabilmek için hukuken bir hakkın kötüye kullanılması söz konusu" dedi.

Döre, formalite boşanmaların kurumu hile ile zarara uğratma durumu olduğuna dikkat çekerek, "Bu tür boşanmalarda açık bir hile durumu var. Kurumu hile ile zarara uğratma nedeniyle kurumun rücu ve yaptırım hakkı bulunuyor. Bu yaptırımın dayanağı, yasanın 56. maddesinde yer alıyor. Eşinden boşandığı halde boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı tespit edilen eş ve çocukların bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar 96. madde hükümlerine göre geri alınır. SGK, borç tahakkuk ettiği bu aylık alacaklarına karşı bir hesaplama yapar ve aylık bağlanmış kişilere geri ödeme için tebliğ eder. Tebliğe itiraz edilmezse, bir aylık süre içinde geri ödenmesi gerekir" şeklinde açıklamada bulundu.

Alo 170 adlı ihbar hattı ile muvazaalı boşanmaların tespit edildiğini ve kurumun bu konuda denetlemeler yaptığını belirten Döre, Yargıtay'ın bu konuda çeşitli kriterler belirlediğine dikkat çekti. Döre, "Boşanma tarihi ile maaş talebi arasında 1 yıldan az bir süre olduğunda kurum denetmenleri inceleme yapar ve ev ziyaretleri yaparak komşulardan, muhtardan bilgi alarak boşanmanın muvazaalı olup olmadığına ilişkin bir rapor hazırlar. Bu rapora ilişkin Yargıtay'ın çeşitli kriterleri bulunuyor. Özellikle muvazaalı boşanmanın tespiti için detaylı bir inceleme yapılmasını istiyor. Tek bir fotoğraf ya da sadece bir denetim sırasında kişilerin aynı evde bulunması gibi sınırlı bir inceleme değil, bütünsel bir durumun varlığını arıyor. Bu durumda bir rapor muvazaalı evliliği tespit ederse, 56. madde devreye girer" dedi.

Döre, devletin birlikte yaşayan çiftlere karışma yetkisinin olmadığını ancak boşanma hakkının kötüye kullanılması ve ödenek elde edilmesi durumunda faiziyle geri ödemenin yapılacağını sözlerine ekledi.