Roma Lejyoner Zırhı bin 500 yıl sonra çıkarıldığı topraklara geri döndü

Gümüşhane’nin Kelkit ilçesine bağlı Sadak köyü sınırlarındaki Satala Antik Kenti’ndeki kazılarda bulunan lejyoner zırhı ‘Lamellar’ restorasyonunun ardından Gümüşhane Müzesi’ne teslim edildi.

Gümüşhane’de bulunan Satala Antik Kenti’nde 2020 yılı kazı sezonunda bulunan ve Ankara Bölge Laboratuvarı’nın katkılarıyla araziden kaldırılarak Erzurum Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı tarafından 3 yıl süren titiz çalışmalarla tüm levhaları yerinde kodlanarak konservasyon ve restorasyon işlemleri tamamlanan bin 500 yıllık ‘Lamellar’ isimli lejyoner zırhı düzenlenen törenle Gümüşhane Müzesi’ne teslim edildi.

Gümüşhane Müzesi önünde gerçekleştirilen törene Gümüşhane Valisi Aydın Baruş, AK Parti Gümüşhane Milletvekili Celallettin Köse, Gümüşhane Belediye Başkanı Vedat Soner Başer ve il protokolü katıldı. Burada yapılan protokol konuşmalarının ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından mühürlü olarak gönderilen zırhın özel hazırlanan kutusu Vali Baruş ve Milletvekili Köse tarafından açıldı.

Müze yetkilileri tarafından özenle hazırlanan ve Geç Roma Dönemi’ne tarihlendirilen lejyoner zırh artık çıkarıldığı topraklarda sergilenecek.

“Bu kadar özellikli bir eserin bulunması Satala Antik Kenti’nin önemini gösteriyor”

Eserin en önemli özelliklerinden birisinin bütün halde muhafaza edilmiş olması olduğunun altını çizen Gümüşhane Valisi Aydın Baruş, “Gümüşhane bu önemli medeniyetlerin yaşadığı önemli topraklara sahip. Bu topraklar üzerinde özellikle Roma döneminden, Bizans’a, beylikler dönemine, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı’ya kadar birçok tarihi eserin inşa edildiğini ve bugünlere ulaştığını görüyoruz. Bu tarihsel miras içerisinde önemli kaynaklardan bir tanesi de Satala Antik Kenti. Doğu Anadolu’dan Karadeniz’e ulaşımı sağlayan yol üzerinde stratejik konumda bulunan Satala Antik Kenti, Roma İmparatorluğu döneminde Pers ordularının Anadolu’ya yaptığı akınlarda kullandığı güzergâh üzerinde bulunması nedeniyle askeri üst olarak kullanılmıştır. Roma İmparatorluğu’nun doğudaki savunmasının ana karargâhı olan bu kent imparatorluğun 15. Apollinaris Lejyonu adıyla anılmakta olup, Kelkit ilçesi Sadak Köyü sınırları içerisinde bulunmaktadır. 2017 yılında kamulaştırma çalışmaları yapılarak 2018 yılında arkeolojik kazı çalışmalarına başlanılan Satala Antik Kenti’nde ortaya çıkarılan eserler Gümüşhane Müzesi deposunda muhafaza altına alınmış ve bu eserlerden birisi olan tarihi zırhın restorasyon ve koruma çalışmaların yapılabilmesi amacıyla Erzurum Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı Müdürlüğüne teslim edilmiştir. Yaklaşık 3 buçuk yıl süren restorasyon sonucunda da eserin parçaları birleştirilerek son halini almıştır. Geç Roma dönemine ait olan bu zırh günümüzden yaklaşık bin 500 yıl öncesine aittir. Fiziki olarak 2018 yılında başlanılan kazıların ardından henüz 2 yıl geçmişken bu kadar özellikli bir eserin bulunmuş olması Satala Antik Kenti’nde gelecek yıllarda yapılacak olan kazıların ne kadar önemli olduğunu ve Gümüşhane’ye kazandıracağı tarihi değerlerin ne kadar büyük olduğunu göstermesi bakımından da son derece önemlidir. Gümüşhane’mizde bu tür önemli eserleri görmek zengin tarihi mirasımızın şehrimizin bölgede ve Türkiye’deki önemini ortaya koyması açısından çok önemli bir göstergedir. Bu buluntuyu önemli yapan sebeplerden birisi de eserin bütün halde muhafaza edilmiş olmasıdır. Bu tarihi zırhın müzemize kazandırılmış olması ileriki dönemlerde buraya yapılacak turizm ziyaretlerinde çok önemli bir çekim noktası oluşturacaktır. Çünkü bu tür tarihi yapıları her yerde bulmak kolay değildir. Gümüşhane’de bu şansa sahip, sayın milletvekilimizin ifade ettiği gibi Gelecek Gümüşhane için çok daha güzel olacak” dedi.

“Gümüşhane’den çıkarılan ve başka yerlerde sergilenen eserleri de Gümüşhane’ye getireceğiz”

Birçok medeniyete ev sahipliği yapmış Gümüşhane’den çıkarılan ve dünyanın çeşitli bölgelerinde sergilenen tarihi eserlerin Gümüşhane’ye getirilmesi için çaba sarf edeceklerini aktaran AK Parti Gümüşhane Milletvekili Celalettin Köse, “Dünyada tek olduğu bilinen ve başka örneği olmadığı ifade edilen Roma’nın askerlerine ait olan zırh burada sergilenmeye açık hale getirilecek. Gümüşhane birçok medeniyete ev sahipliği yapmış kadim bir şehir ve çok fazla turizm destinasyonumuz var. Bizim amacımız sayın valimizin önderliğinde bu işin bütün paydaşları ile birlikte Gümüşhane’mizi bir adım daha öne çıkarmak için ve geliştirmek için hep beraber çalışacağız. Turizmle birlikte ben bu şehrin gelişeceğine ve ekonomik anlamda istihdama katkıda bulunacağına inanıyorum. Gerek ülkemizde gerekse dünyanın dört bir tarafında Gümüşhane’mize ait olan tarihi kimliği haiz eserler var bir kısmı Satala Antik Kenti’nden çıkmış bir kısmı başka yerlerden çıkarılıp değişik yerlerde sergilenen eserler var biz bunların da Gümüşhane Müzesi’ne getirilmesi için de gayret göstereceğiz. 10 gün evvel Satala’ya gelen bir Alman profesörü ile yaptığımız konuşmada burası arkeoloji hocaları için en uç nokta, en hayal edilen noktadır. Biz derslerde öğrencilerimize hep burayı anlattık ben hep buraya gelmeyi hayal ettim ve şimdi buradayım dedi. Burası bizim mesleğimizin en zirve noktasıdır dedi ve kazı başkanı Elif hocaya atfen de şunu söyledi, inşallah buradaki arkadaşımız bu kazıyı tamamladığında buradan daha toprağın altında kalmış olan ve gün yüzüne çıkacak çok şeyler olacak ve burası turizmde bu şehirde çok önemli bir yere sahip olacak” ifadelerini kullandı.