Soğuk kış gecelerinin derinlerinden gelen ses: Bozacı

Sindirim sisteminden bağışıklığa, cilt ve saç sağlığına kadar birçok rahatsızlığa iyi gelen mayalı içecek boza, Bursa’nın Nilüfer ilçesinde Aytaç Çelikpençe tarafından sokak aralarında satılıyor.

Kış aylarında soğuk kış gecelerinin sessizliğini, uzaklardan gelen "Bozacı" sesiyle bozan Çelikpençe, yıllardır Nilüfer’in bütün mahallelerine ulaşmaya çalışıyor. Normalde kaynakçı olan, 10 yıldır da şehir içi nakliyede tır ve kamyon şoförlüğü yapan Çelikpençe, akşamları da boza satarak aile bütçesine ek gelir sağlıyor.

Osmanlı dönemi giysilerinden yeleği ve başında fesi ile nostalji de yaşatan Çelikpençe, ilçede tek olduğu için müşteri sıkıntısı da çekmiyor ve 20-25 litre satarak evine dönüyor.

Aytaç Çelikpençe, 47 yaşında olduğunu belirterek, askerden döndükten sonra başladığı bozacılığı 25 yıldır sürdürdüğünü söyledi. Haftada en az 5 akşam boza sattığını anlatan Çelikpençe, şöyle konuştu:

"Yıldırım’da bir ağabeyimiz var. Babadan öğrendiğiyle boza yapıyor, bizim ustamız. Ondan alıyorum ben. Mısırdan yapıyor ve lezzeti hep aynı babası nasıl yapıyorsa öyle devam ediyor. İlk başladığımda Yıldırım’da satıyordum, sonra Nilüfer’e geldim ve yıllardır bu bölgedeyim. Kardeşim de Osmangazi tarafında satıyor. İlçede birer kişiden 3 kişiyiz."

"Eskisi gibi sokak aralarında satılmıyor"

Bozanın eskisi gibi sokak aralarında satılmadığını, hazıra döndüğünü dile getiren Çeikpençe, "Düşünün Nilüfer’de ben tekim. Osmangazi’de kardeşim tek. Müşterilerimiz, bozayı bilenler bizi tanıyor. Bozacı diye bağırdığımda pencerelere çıkarlar. Bazen de telefonumdan beni ararlar evlere özel servis götürüyorum. Akşamları 20-25 litre satıyorum. Litresini 120 liradan veriyoruz. Beğeniliyor çünkü yıllardır aynı lezzet" dedi.

Markette satılanların bir raf ömrüyle tüketiciye sunulduğunu anlatan Çelikpençe, "Bizim ürünler katkısız ve doğal. 2-3 günde tüketilmesi gerekiyor. Aksi halde bozulabilir. Zaten taze tüketmesi daha iyi oluyor" ifadesini kullandı.

Çelikpençe, her yıl ekimde başladığı boza satışını mart sonunda noktaladığını belirterek, Nilüfer merkezde adım atmadığı mahalle ve sokak bulunmadığını kaydetti.

Bozanın faydaları

Darı irmiği, şeker ve sudan yapılan boza, tatlı ve ekşiyi bir arada sunan karakteristik bir tada sahip. Osmanlı döneminde de tüketildiği bilinen Türklerin uzun yıllardır tükettikleri içeceklerden olan boza, buğday, arpa, yulaf, mısır, pirinç, bulgurdan da yapılabiliyor.

Genellikle tarçın ve leblebi ile tüketilen bozanın, yapıldığı tahıllarla aynı içeriğe sahip olduğundan kanser ve kalp hastalıklardan koruyan fenolik asit açısından zengin olduğu biliniyor. Ayrıca boza, demir, selenyum, magnezyum, B vitaminleri ve lif de içeriyor. Cilt ve saç sağlığına, içerdiği aktif mayalarla ve laktik asitle sindirim sistemine iyi gelen boza, antioksidanlarca zengin olduğundan bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor. Öksürüğe ve soğuk algınlığına iyi geldiği bilinen boza, anne sütünü de artırıyor.