’Sosyal medyadaki deneylerle zeytinyağı kalitesi anlaşılmaz’

Gülşah ÖZGEN-Eser PAZARBAŞI/ADANA,(DHA)- ÇUKUROVA Üniversitesi Merkezi Araştırma Laboratuvarı (ÇÜMERLAB) Müdürü Prof. Dr. Serkan Selli ile öğretim görevlisi Onur Sevindik, Türkiye'de son dönemde verim düşüklüğü nedeniyle fiyatı oldukça yükselen zeytinyağında sahteciliğin anlaşılabilmesi için sosyal medyada çeşitli kimyasalların karıştırılarak saflık analizi yapılmaya çalışılmasının doğru sonuçlar vermeyeceğini söyledi. Uzmanlar, zeytinyağında hilelerin anlaşılması için hassas teknolojik yöntemlerin kullanılması gerektiğinin altını çizip, zeytin kokusunun en net belirteç olduğunu vurguladı.
ÇÜMERLAB'da yapılan çalışmalarla zeytinyağında, sirkede, nar ekşisinde, baharatlarda, toz şekerde, salçalarda ve daha birçok gıdada hileler tespit ediliyor. Son dönemde özellikle zeytinyağında yapılan hilelerin çok arttığından bahseden ÇÜMERLAB Müdürü Gıda Mühendisi Prof. Dr. Serkan Selli ve öğretim görevlisi Onur Sevindik, yaptıkları analizleri paylaşıp, uyarılarda bulundu. Önemli bir zeytinyağı üreticisi olan Türkiye'de tüm dünyada olduğu gibi kuraklığın verim düşüşüne neden olması ile zeytinyağı fiyatlarının da çok yükseldiğini anlatan Prof. Dr. Serkan Selli, "Bu yıl zeytinyağlarında geçmiş yıllarda pek rastlamadığımız şekilde taklit ve tağşişin, hilelerin oranının da oldukça yükseldiğini gördük. Laboratuvarımızda çeşitli yöntemlerle bu hileleri tespit ediyoruz. Geçtiğimiz yıl Türkiye genelinde gelen yağların tamamını düşündüğümüzde yüzde 5'lik bir bölümünde hile çıkıyordu. Ancak bu yıl yaptığımız analizlerin üzülerek söylüyorum ki yüzde 25'lik kısmında hile saptamaktayız. En sık rastladığımız hile, zeytinyağına düşük fiyatlı diğer bitkisel yağların karıştırılması oluyor. Böylelikle daha fazla miktarda zeytinyağını yüksek fiyattan satarak, haksız bir kazanç elde ediliyor. Sağlık açısından zararlı herhangi bir kimyasal bileşene rastlamadık. Ancak bakanlığın denetimleri sıklaştırmasının toplum sağlığı açısından çok önemli olduğunu düşünüyoruz" dedi.
'FİYATLARIN ARTIŞI İLE GÜVEN DUYGUSU AZALDI'
Merkezde gıda hileleri üzerine çalışmalar yürüten öğretim görevlisi Onur Sevindik ise hasat döneminden bu yana son 3 aylık süreçte çok yoğun şekilde analiz yaptıklarını belirterek, "Bu yıl zeytinyağı hile analizi için hem üreticiden hem de yüksek miktarda ürün alacak olan tüketicilerden çok fazla talep var. Çünkü bu sene fiyatların artışı ile zeytinyağına olan güven duygusu azaldı. Örneğin zeytinyağına mısır, ayçiçeği, pamuk, kanola, çivit yağı işleniyor. Mesela son yaptığım analizde, 6 numuneden 2'si maalesef hileli çıktı. Geçtiğimiz yıllara göre, bu yıl yüzde 20-25 oranında hile ile karşılaşıyoruz. Bu hileleri Karbon İzotop Analizi, Gaz Kromatografisi Yağ Asitleri Profili Analizi, HPLC Biofenoller Analizi ile ortaya koyuyoruz" diye konuştu.
'SOSYAL MEDYADA GÜNDEM OLAN YÖNTEMLER ETKİSİZ'
Son dönemde insanların mutfaklarındaki kimyasalları karıştırarak, zeytinyağlarının sahte olup, olmadığı anlamak için girdikleri çabaya ilişkin Sevindik, "Zeytinyağının sahte olup, olmadığının anlaşılması için ancak ve ancak hassas teknolojik yöntemler doğru sonuçlar verebilir. Bu analizler olmadan son dönemde sosyal medyada gündem olan yöntemlerle, örneğin mutfaklarındaki kimyasalları yağ ile karıştırarak yaptıkları çaba ile sahteciliğin anlaşılması imkansız diyebilirim. Tek belirteç şu olabilir; zeytinyağında net bir zeytin kokusu alınması gerekiyor. Eğer bu koku yoksa şüphelenmeye başlayabilir, yağınızı laboratuvarlarda analiz ettirebilirsiniz." (DHA)