Yabancı yatırımlarda en yüksek payı imalat sektörü aldı

2023 yılının ilk çeyreğinde doğrudan yabancı yatırım girişleri 2,5 milyar dolar olarak kaydedildi, aynı dönemde yurt dışına doğrudan yatırım çıkışları ise 1,4 milyar dolar oldu. Bu giriş ve çıkışlar net olarak hesaplandığında ise 1,1 milyar dolarlık bir net giriş elde edildi. Özellikle imalat sektörü, Türkiye'de gerçekleşen yabancı yatırımlarda öne çıktı ve en fazla yatırım yapılan sektör oldu. Hollanda, 272 milyon dolarlık yatırım ile en çok yatırım yapan ülke konumunda bulunuyor.

2023 yılının ilk çeyreğine dair verilere bakıldığında, doğrudan yabancı yatırım girişlerinin sürekli artış gösterdiği ve geçen yılın aynı dönemine göre 0,6 milyar dolar daha yüksek olduğu görülüyor. Bu artışa paralel olarak net girişler de 2022'nin aynı dönemine göre 0,4 milyar dolar daha fazla olarak kaydedildi.

Ancak son dört çeyrekte net doğrudan yatırım girişleri, gayrimenkul yatırımları hariç tutulduğunda net sermaye çıkışına işaret etti. 2023 yılı birinci çeyreğinde gayrimenkul kaynaklı net girişler ise 2022'nin aynı dönemine göre yüzde 28 artarak 1,4 milyar dolar oldu. Diğer taraftan, aynı dönemdeki 1,1 milyar dolarlık net doğrudan yatırımlar göz önüne alındığında, net gayrimenkul yatırımları hariç tutulduğunda 0,3 milyar dolarlık doğrudan yatırım kaynaklı net sermaye çıkışı görüldü.

TEPAV'ın Doğrudan Yatırımlar Bülteni'ne göre, 2023 yılının birinci çeyreğinde yabancılara yapılan konut satışlarında yüzde 23,9'luk bir düşüş yaşandı, ancak Rus uyruklu vatandaşlara satışlar 2,5 katına çıktı. İlk çeyrekte toplamda 11,025 konut satışı gerçekleşti ve bu satışların yüzde 35,5'i Rus uyruklu vatandaşlara yapıldı. En fazla konut satışı 3,915 ile Rusya, 1,444 ile İran ve 567 ile Irak uyruklu vatandaşlar tarafından gerçekleştirildi. Bu satışların 3,603'ü İstanbul'da, 4,177'si ise Antalya'da yapıldı. Antalya ve Mersin'de yabancılara yapılan konut satışları yıllık olarak sırasıyla yüzde 21,2 ve yüzde 19,9 artarken, İstanbul'da yüzde 39,7 azaldı.

İmalat sektörü, Türkiye'de yapılan yabancı yatırımlarda birinci sırada bulunurken en fazla yatırım yapan ülke Hollanda olarak kaydedildi. Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme sektörü yüzde 24,5'lik bir pay ile öne çıkarken, toptan ve perakende ticaret sektörünün payı ise yüzde 30,3'ten yüzde 18,1'e geriledi. Ülke bazında, Hollanda'nın yüzde 26'lık payla lider olduğu görülüyor, Birleşik Arap Emirlikleri ise yüzde 24,6 pay ile ikinci sırada yer alıyor. Geçen yıla göre BAE yatırımları artarken, İsviçre'deki yatırımlar azalmış durumda.

2023 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye'de kurulan yabancı sermayeli şirketlerin sayısı yüzde 12 oranında gerileyerek 3,847 oldu. Bu şirketlerin yüzde 26,3'ü Rusya ve İran ortaklı olup yüzde 58,8'i İstanbul'da yer alıyor. Özellikle Rusya ortaklı şirketlerin sayısı üç katına çıkarken, Azerbaycan ortaklıların sayısı yüzde 16,9 arttı. Diğer ülkelerde ise düşüş yaşandı.

Sonuç olarak, doğrudan yabancı yatırımlar Türkiye'de önemli bir rol oynamaya devam ediyor. Özellikle imalat sektörü ve gayrimenkul yatırımları, bu alandaki faaliyetlerin öne çıkan alanları olarak dikkat çekiyor.