MEZZANINE: Kulaklarınız için Film Benzeri Bir Deneyim

Yapımı aşamasında aralarında yaşadıkları içsel çatışma sebebiyle neredeyse grubu dağıtan fakat, çıkışından sonra, onları çağın ötesinde, zirveye taşıyan başyapıt: Mezzanine

Kulaklarınızda dolaşan ses dalgalarının yaşattığı sebebi bilinmeyen, tanımı olmayan duygusal depremler: zihnin bu duygusal fırtına içerisinde kendi merkezini ve sükuneti arayışı. Haras Andy’nin sirenler, deniz dalgalanın yükselip alçalan sesi ve adımlar arasında beliren Feminen vokali; ‘’Gölge dünyasından’’ beliren figürlerle adeta duyumsal bir sanat eseri oluşturuyor.

Seslerin birleşiminde sırrı, ve bu birleşimdeki kimyanın nasıl evrildiği üyelerinin kalıntı ilişkinin yaratıcılıklarına nasıl etki ettiğini ve müzik ile zaman arasında oluşan denklemin çözümü hakkında: geçmişte farklı şekillerde şekillenen melodilerin günümüzde nasıl değişik anlamlar kazanabileceğini ve insan zihnini ne denli etkileyebileceğini gösteren bir müzik sanatı.

1998'e geldiğimizde, Bristol'ün parlayan yıldızlarından Massive Attack, kendi dönemlerinin en değerli sanatçıları arasında sayılıyordu. Protection ve Blue Lines eserleri sayesinde rave atmosferin buğulu kalitesini dinleyicisine tecrübe ettiriyordu. Ancak üçüncü albümün yolunda, Tricky'nin tabiriyle, yeni yüzyılın gerilimi hüküm sürmekteydi: Grup, Tricky'nin solo projelerindeki gergin atmosferi kendi iç dünyalarını ortaya koyan Mezzanine'e aktarmak adına dört yıl harcadı.

Mezzanine’ın Seslerinin Belirsiz Gölgeleri

Mezzanine piyasaya sürüldükten sonra, prodüktör Neil Davidge, kayıt sürecinin zorlayıcı olduğunu vurgulayarak bu konudaki endişelerini dile getirmiştir. Post-punk ve Trip-hop ritimlerini kelimelere dökülemeyecek benzersizliiğimi esere geçiriyor. Albüm, "Angel" şarkısıyla ile kulaklara doluyor; gitarın geri tepkileri ve reggae tonlamalarıyla, sonrasında bir daha Angel’ı ve yaşattığı deneyimi asla unutamıyorsunuz. Thrash metal devi Sepultura'nın bu eseri coverlaması ise kesinlikle beklenmedik değil. 

"Risingson", "Angel"ın atmosferini devam ettiriyor. 3D'nin sesi, şarkıda uyuşturucu temalarına rağmen şaşırtıcı bir şekilde berrak kalıyor. "Teardrop" parçası için Cocteau Twins'den Elizabeth Fraser, Jeff Buckley esintili vokalleriyle katkıda bulunuyor. "Inertia Creeps", 3D'nin benzersiz rapleriyle geri dönüyor. "Man Next Door" şarkısı, Andy'nin özgün yorumuyla dinleyiciyi büyüsüne alarak başka boyutlarda unutulmayacak bir seyahate çıkarıyor.

"Black Milk" şarkısında Liz Fraser tekrar sahne alıyor. Bu şarkı, grubun önceki eseri Protection'a oldukça benziyor. Massive Attack'ın önceki çalışması olan Protection'da olduğu gibi, Mezzanine de UK dub sanatçısı Mad Professor'un elinden çıkan versiyonlarıyla dikkat çekiyor. Mezzanine'in yayınlanmasının ardından Mushroom, gruptan ayrıldı. Grubun bir sonraki eseri 100th Window, 2003'te çıktı ve bu dönemde Daddy G zaten gruptan bir süreliğine uzaklaşmıştı.

Bristol'un trip-hop ustaları Massive Attack, 1998 yılında Mezzanine ile sanatsal ve ticari bir başarıya imza attı. Ekip, Blue Lines (1991) ve Protection (1994) adlı önceki iki çalışma ile karşılaştırıldığında, daha rahatlatıcı caz ve hip-hop unsurlarından uzaklaştı. Yeni müzikal yolculukları, daha karanlık ve derin bir atmosfere doğru evrildi.

Massive Attack'in ilk iki çalışması 90'ların müzik dünyasına etkileyici bir dokunuş kattı, fakat ‘Teardrop’, ‘Angel’, ‘Risingson’ ve ‘Inertia Creeps’ gibi parçaların benzersiz çekiciliğiyle Mezzanine, dinleyenlerin kalbini kazandı. Bu LP, müzik severler için kulağın pasını silen bir deneyim sunuyor ve vinil koleksiyoncuları için vazgeçilmezdir. Sanatsal üretim ve muhteşem ses düzenlemeleri, dinleyiciye neredeyse film benzeri bir deneyim sunar. Bu, yönetmen John Moore'un 2004 yapımı Flight of the Phoenix filminde ‘Angel’ şarkısını kullanarak ne kadar başarılı olduğunu gösterdi.

Kapakta Gizlenen Sır: Massive Attack'in ‘Mezzanine’ Albüm Kapağının Görsel Tasarımının Arkasındaki Öykü: 

1990'ların sonunda bu albümü ilk defa deneyimleyenler, beyaz fon üzerine yerleştirilmiş siyah bir böceğin etkileyici görselini unutamazlar. Bu kapak görseli, Robert Del Naja (AKA 3D), sanat yönetmeni Tom Hingston ve tanınmış moda fotoğrafçısı Nick Knight OBE'nin ilk ortak çalışmasının sonucuydu.

Üçüncü albümün hazırlık zamanında Del Naja'nın örümceklere karşı bir ilgisi oluştu. Örümcekler ve böcekler hakkında hayal kırıklığına uğratan rüyalar gördüğünü ve bu yaratıkların formlarına ve sırt desenlerine büyülendiğini anımsıyordu. Bu ilgi, albüm kapağının tasarımında Londra Doğal Tarih Müzesi'nde Knight tarafından çekilen bir geyik böceği fotoğrafının albüm kapağı kullanılmasına yol açtı.

Son baskı, Knight'ın müzeyi ziyareti sırasında elde ettiği çeşitli karelerin birleşiminden oluşuyordu. Del Naja, tasarımın önemine değinerek Massive Attack için bu dönüm noktasını belirtti: “Farklı bir şey olarak ortaya çıkmaya çalıştığımız bir kozalak anıydı. Sadece kendi kimliğimizi kesin olarak belirlemek istedik ve Mezzanine'in bunu yapma fırsatı olduğunu düşünüyorum,” dedi.

Mezzanine'in Ebedi Mirası: DNA'ya Kodlanan Bir Albüm

Ancak albümün sihri burada sona ermiyor. 2018'de Mezzanine 20. yılını kutladı; bu özel gün için, albüm sentetik DNA'ya kodlandı - bu tarihte bir ilkti. Böylece, albüm artık dijital, analog ve genetik bilgi olarak var olmakta. Kodlama, 920.000 DNA sırasına dönüştürüldü, sonrasında 5.000 minik cam boncuğa ve birkaç sprey kutusuna döküldü — Mezzanine artık bu formda sonsuzluk için saklanıyor. Eğer albümün tüm kopyaları kaybolursa bile, medeniyetin Massive Attack hayranlarıyla dünyayı tekrar renklendirmesi için gereken tek şey bir adet Mezzanine DNA boncuğudur.